3 điều mang lại phúc đức sâu dày và vận may bất ngờ
Lão Tử trong Đạo Đức Kinh có nói: "Thiên chi đạo, tổn hữu dư nhi bổ bất túc. Nhân chi đạo tắc bất nhiên, tổn bất túc dĩ phụng hữu dư." Nghĩa là, quy luật của trời đất là giảm bớt cái dư thừa để bù đắp cho cái thiếu hụt. Còn quy luật của con người thì ngược lại, luôn thích giảm bớt cái mình đang thiếu, lại miệt mài theo đuổi cái mình đã dư thừa.
Ví dụ, con người không tiếc giảm bớt thời gian, tình thân, sức khỏe và phúc báo vốn đã không nhiều của mình, mà theo đuổi tiền tài danh lợi nhiều hơn. Cho dù trong nhà đã đầy vàng ngọc, vẫn không biết đủ, luôn muốn càng nhiều càng tốt, thậm chí có người giữ đầy nhà vàng bạc châu báu mà không biết làm gì cho tốt. Thực ra mà nói, nhu cầu vật chất thực sự của con người là cực kỳ hữu hạn, đúng như trong sách kinh điển "Tăng Quảng Hiền Văn" có câu: Lương điền vạn khoảnh, nhật thực tam thăng; đại hạ thiên gian, dạ miên bát xích. (Ruộng tốt muôn khoảnh, ngày ăn ba chén; nhà cao ngàn gian, đêm ngủ tám thước).
Rất nhiều khi, của cải hay vật chất không phải cứ nhiều là tốt, mà là đủ dùng là được. Nếu dùng những thứ quý giá nhất của mình để đổi lấy những thứ vật chất bên ngoài đó, chẳng phải là quá không đáng sao!
Đọc "Đạo Đức Kinh" của Lão Tử, không khó để nhận ra: giữa Thiên đạo và Nhân đạo, rất nhiều khi thực sự là trái ngược nhau, cũng chính vì vậy, nhận thức được quy luật của trời đất, thay đổi tư duy cố định của bản thân, trở nên đặc biệt quý giá.
1. Quản trị việc đời, tu dưỡng bản thân, không gì bằng tiết kiệm
"Quản lý đội ngũ, tu dưỡng thân tâm, cách tốt nhất là yêu quý và tiết kiệm" - Trích từ chương 59 Đạo Đức Kinh.
Gia huấn của Chu Tử có câu: "Một cây kim sợi chỉ, đều phải nghĩ đến sự khó nhọc mới có được; nửa sợi nửa tơ, luôn nhớ đến vật lực khó khăn." Khi chúng ta có thể thật sự không phung phí hoang toàng, mà là tiết kiệm yêu quý, kỳ thực tiết kiệm chính là vận may, yêu quý chính là phúc báo, chứ không phải tiền tài hữu hạn.
Tu dưỡng bản thân cũng là đạo lý như vậy, yêu quý thời gian và tinh lực của mình, đặt tâm tư vào những việc đáng làm nhất, đừng dây dưa không dứt với những việc vặt vãnh, những kẻ xấu xa không đâu. Chỉ có như vậy, mới có cơ hội thay đổi hiện thực, thực hiện ước mơ.
Một người có thể yêu quý thời gian tinh lực của mình, chính là người có việc chính đáng, chỉ có người "có việc chính đáng" mới không sống uổng phí cả đời.
Quản trị việc đời, tu dưỡng bản thân, không gì bằng tiết kiệm, chữ "tiết kiệm" ở đây bao hàm cả hai tầng nghĩa là tiết kiệm và yêu quý. Hàn Phi Tử - Giải Lão thiên viết: "Ít tiêu phí gọi là tiết kiệm." Nghĩa là không làm những việc tiêu hao vô ích.
Kỳ thực, tiết kiệm không phải là keo kiệt, cái cần tiêu vẫn phải tiêu, nhưng phải yêu quý tất cả những gì mình đang có, tận dụng hết công năng, không lãng phí, người như vậy mới có thể giữ gìn vận may lâu dài.
Vương Vĩnh Khánh là doanh nhân nổi tiếng của Đài Loan, người sáng lập Tập đoàn Đài 塑, được mệnh danh là "vị thần kinh doanh" của Đài Loan. Thế nhưng xà phòng chỉ còn lại một mẩu nhỏ, ông cũng không nỡ vứt đi, mà dán vào bánh xà phòng nguyên để tiếp tục sử dụng.
Quách Hạc Niên là một doanh nhân người Malaysia gốc Hoa nổi tiếng. Ông là người sáng lập tập đoàn khách sạn Shangri-La, một trong những tập đoàn khách sạn lớn nhất và sang trọng nhất thế giới nhưng sống khiêm tốn, giản dị, nghe nói quần áo ông mặc hầu như không có bộ nào quá trăm tệ, đi làm đều chen chúc tàu điện ngầm, thỉnh thoảng không kịp giờ thì bắt taxi đi làm. Những người từng đến văn phòng của ông đều không dám tin đó là nơi làm việc của một siêu tỷ phú, cứ tưởng mình lạc vào chuồng bồ câu. Hơn nữa, ghế sofa và bàn làm việc của ông đều là kiểu dáng từ nhiều năm trước. Về điều này, Quách Hạc Niên giải thích: "Sạch sẽ là được rồi."
Người ta thường nói: "Càng giàu càng keo kiệt", kỳ thực, những người giàu có đó không phải keo kiệt, mà là tiết kiệm và yêu quý, đây là một phẩm chất đáng quý, bởi vì đối với những người thành công này, họ căn bản không thiếu chút tiền ấy, chỉ là không muốn lãng phí mà thôi.
Khổng Tử đứng trên bờ sông nói: "Thời gian trôi qua như thế này đây, không kể ngày đêm." Vội vã trôi qua không chỉ là thời gian, sinh mệnh của chúng ta, mà còn có sức khỏe, tiền tài và phúc báo của chúng ta. Chỉ có trân trọng, mới có thể làm chậm tốc độ ra đi của những thứ quý giá nhất này.
2. Ba báu vật của ta
"Ta có ba báu vật, nắm giữ và bảo vệ chúng: Một là từ bi, hai là tiết kiệm, ba là không dám làm việc gì cũng tranh giành đứng đầu thiên hạ." - Trích từ chương 67 Đạo Đức Kinh.
Từ ái và tiết kiệm, đều rất dễ hiểu, vậy thì, tại sao Lão Tử lại nói "không dám làm việc gì cũng tranh giành đứng đầu thiên hạ" cũng là một trong ba báu vật? Liệu có phải quá bảo thủ thậm chí là nhút nhát hay không? Tuyệt đối không phải như vậy.
Không tranh giành dẫn đầu mọi việc, đây là biểu hiện của thành tựu và tầm nhìn của một người. Đưa ra một ví dụ hình tượng, chúng ta thấy những nhân vật lớn đức cao vọng trọng xuất hiện, luôn luôn điềm tĩnh bước đi giữa đám đông, những người chạy vội ở phía trước, đều là người đi theo hoặc tùy tùng. Ví dụ này có thể không hoàn toàn chính xác, nhưng rất có thể giải thích vấn đề.
Lão Tử nói: "Hậu kỳ thân nhi thân tiên", đặt lợi ích cá nhân ở vị trí thứ yếu, mà đặt lợi ích của tập thể, lợi ích của mọi người lên hàng đầu, người như vậy, mọi người sẽ tự giác đẩy người đó lên vị trí lãnh đạo.
Còn những người chỉ biết mưu cầu lợi ích cá nhân, rất khó có sự phát triển lâu dài, sẽ nhanh chóng gặp khó khăn, thậm chí tự hủy hoại tiền đồ. Sự việc gần đây về một giám đốc điều hành của một doanh nghiệp nổi tiếng bị phanh phui việc đòi hỏi mức chiết khấu cao từ doanh nghiệp hợp tác, chính là minh chứng cho điều này.
Vốn dĩ vị giám đốc điều hành này trẻ tuổi tài cao, thu nhập hàng năm hàng triệu, nếu cô ấy có thể tạm gác lợi ích cá nhân sang một bên, làm việc chăm chỉ, luôn đặt lợi ích của tập thể lên hàng đầu, chẳng lẽ còn lo lắng không có cơ hội làm giàu? Chỉ có thể nói, tương lai tươi sáng bị hủy hoại trong tay mình, thật đáng tiếc.
3. Biết đủ là đủ, thường đủ vậy
Cảm giác thỏa mãn đến từ việc biết đủ, mới là sự giàu có thực sự - Lão Tử《Đạo Đức Kinh》chương 46
Không biết đủ, sẽ vĩnh viễn cảm thấy bản thân thiếu thốn, như vậy tất yếu sẽ luôn có cảm giác nghèo khó, đương nhiên cũng rất khó vui vẻ. Chúng ta thường nói: Biết đủ thường vui, chỉ có người biết đủ, mới có thể thực sự sống vui vẻ.
Một người muốn sống vui vẻ, sống thành công, nên ghi nhớ bốn chữ - Ít dục nhiều bố thí.
Ít dục vọng một chút, có thể đạt đến biết đủ; nhiều bố thí một chút, có thể tích phúc cho bản thân. Lấy ra dù chỉ một phần rất nhỏ trong số những thứ mình không dùng đến, dư thừa, giúp đỡ những người có nhu cầu, như vậy, phúc báo của bạn sẽ vì thế mà ngày càng tăng, vận may của bạn nhất định có thể duy trì lâu dài. Trên thực tế, rất nhiều ông lớn trong giới kinh doanh đều am hiểu đạo lý này, sau khi có được của cải, họ cũng sẵn sàng bỏ ra một phần để hồi đáp lại những người đã nuôi sống mình, bất kể họ xuất phát từ mục đích gì, dù sao cũng là thực sự giúp đỡ người khác, lẽ ra nên thành công hơn nữa, kỳ thực chúng ta không cần lo lắng cái gọi là "người tốt không được báo đáp", đúng như câu nói: Tích đức không cần người thấy, làm việc thiện trời tự biết, như 《Khổng Tử gia ngữ》 có nói: Người làm việc thiện, trời báo cho phúc!
Vậy, không biết đủ thì sẽ như thế nào?
Trong 《Sử Ký》 có một câu nói rất hay - Dục mà không biết dừng, mất cái sở dĩ dục; có mà không biết đủ, mất cái sở dĩ có. Có nghĩa là, một người nếu không tiết chế dục vọng của mình, thường sẽ đánh mất thứ mình muốn có được; có rồi mà vẫn chưa thỏa mãn, tiếp tục cưỡng cầu thêm, vậy kết quả thường sẽ đánh mất những thứ vốn có. Một câu nói: Có thể nỗ lực phấn đấu, nhưng nhất định phải xem nhẹ được mất, có thể dốc hết sức lực, nhưng không thể đi ngược lại đạo lý. Đạo lý này, Lão Tử trong Đạo Đức Kinh đã tóm gọn trong một câu: Thánh nhân chi đạo, vi nhi bất tranh.
Cứ tham lam vô độ, chìm đắm trong dục vọng của bản thân, sẽ đánh mất bản tính của mình, hành sự đảo lộn sai trái, cuối cùng sẽ không được phép tắc của thiên đạo dung thứ, ví dụ điển hình - Hòa Thân, vốn dựa vào bản lĩnh của mình, giỏi kinh doanh, tài sản có được một cách hợp pháp, cộng thêm sự ban thưởng của Hoàng đế Càn Long, đủ để con cháu đời sau của ông ta an nhàn sung sướng, nhưng sự không biết đủ của ông ta, khiến ông ta thấy lợi ích là muốn chiếm, thấy của cải là muốn có được, cuối cùng thì sao? - Của cải tích lũy được chưa hưởng thụ được bao nhiêu đã bị xử lý, tài sản bị tịch thu, vừa mất đi sự bao che của Càn Long, ông ta đã sớm mất mạng. Quả thật ứng với lời Lão Tử nói: Kim ngọc mãn đường, mạc chi năng thủ, họa mạc đại ư bất tri túc, cữu mạc đại ư dục đắc!
Lão Tử nói: "Trì nhi doanh chi, bất như kỳ dĩ." Phàm sự việc dừng lại đúng lúc là tốt nhất, căn bản không có tốt hơn, trong nhân thế càng không tồn tại thập toàn thập mỹ, nắm bắt tốt chữ "độ", nói với bản thân, gần đủ rồi, là được rồi, đừng quá tham lam, đừng cưỡng cầu. Làm người, nếu có thể hiểu được dừng ở chỗ chí thiện, là có thể làm mọi việc vừa đúng.
Theo Soundofhope
Minh Nguyệt
