Ba Lan tức giận, đe dọa cắt đường sắt Trung Quốc tới EU
Bloomberg dẫn nguồn tin nội bộ ngày 24/7 cho biết Ba Lan dọa cắt tuyến đường sắt quan trọng của Trung Quốc tới EU như một biện pháp ngoại giao nhằm làm suy yếu cuộc khủng hoảng người di cư ở biên giới phía đông nước này với Belarus. Ngày 10/7/2024, Tổng thống Ba Lan Duda đã tham dự Hội nghị thượng đỉnh kỷ niệm 75 năm thành lập NATO tổ chức tại Washington, Hoa Kỳ.
Trong chuyến thăm cấp nhà nước tới Bắc Kinh vào cuối tháng 6, Tổng thống Ba Lan Duda đã liên kết vấn đề nhập cư bất hợp pháp với vấn đề quá cảnh hàng hóa qua biên giới Belarus. Kể từ đó, số lần vượt biên trái phép từ Belarus vào Ba Lan bắt đầu giảm đáng kể.
Báo cáo cho biết, nhà lãnh đạo độc tài Lukashenko của Belarus đã cố gắng kích động tình trạng khẩn cấp về di cư dọc biên giới dài 400 km với Ba Lan trong ba năm qua. Sau khi căng thẳng leo thang vào tháng 5 sau khi một lính biên phòng Ba Lan bị một người di cư giết chết, chính phủ ở Warsaw đã cam kết chi khoảng 2,5 tỷ USD để củng cố khu vực.
Điều này mang lại cho Ba Lan một trọng tâm ngoại giao. Theo Liên minh Đường sắt Á-Âu , kể từ khi Nga xâm chiếm Ukraine đã đóng cửa các tuyến thương mại, Belarus đã trở thành tuyến đường sắt duy nhất đưa hàng hóa Trung Quốc đến EU, với lưu lượng container tăng 89% trong quý 1 năm 2024.
Tổng thống Belarus Lukashenko hoan nghênh sự phát triển của ngành vận tải đường sắt Trung Quốc ở nước này, hy vọng bù đắp sự phụ thuộc gần như hoàn toàn của Belarus vào Nga về năng lượng giá rẻ và các khoản vay.
Vào ngày 2 tháng 7, sau khi Tổng thống Ba Lan Duda trở về từ Bắc Kinh, Ba Lan cho biết họ sẽ đóng cửa tuyến đường sắt tại trạm kiểm soát Malaszewice ở biên giới Belarus trong 33 giờ bằng cách giảm tốc độ kiểm tra an ninh và hải quan.
Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski nói với Bloomberg rằng việc Ba Lan sử dụng các vấn đề quá cảnh hàng hóa trong đàm phán với Trung Quốc "có thể là một yếu tố" khiến khối lượng vận chuyển giảm sau chuyến thăm Trung Quốc của ông Duda. Ông nói: “Chúng tôi vẫn rất tức giận về việc binh lính của chúng tôi bị sát hại ở biên giới”.
Tận dụng Trung Quốc
Những người di cư cố gắng vượt biên giới Ba Lan thỉnh thoảng xảy ra trong những năm gần đây, nhưng bắt đầu tăng mạnh trong những tuần trước cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu vào tháng 6. Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk cho biết người di cư chủ yếu đến từ Yemen, Somalia, Afghanistan, Syria và Iran. Ông cũng cáo buộc Belarus và Nga vũ khí hóa người di cư (chống lại Ba Lan).
Chuyến đi của tổng thống Ba Lan tới Trung Quốc đã thu hút sự chú ý của Lukashenko. Trong bài phát biểu ngày 2/7, nhà lãnh đạo Belarus cho biết Duda "đã yêu cầu Tập Cận Bình tác động đến Lukashenko và Putin để chấm dứt tình trạng nhập cư".
Trả lời câu hỏi của Bloomberg News ngày 11/7, Bộ Ngoại giao Đảng Cộng sản Trung Quốc tuyên bố Bắc Kinh “hy vọng các bên liên quan giải quyết thỏa đáng những khác biệt thông qua đối thoại” và “đảm bảo các kênh hậu cần quốc tế an toàn và thông suốt”.
Bộ trưởng Nội vụ Ba Lan Tomasz Siemoniak nói với đài truyền hình công cộng TVP Info hôm thứ Ba rằng các cuộc vượt biên bất hợp pháp từ Belarus đã giảm 70% kể từ đầu tháng Sáu.
Konrad Poplawski thuộc Trung tâm Nghiên cứu Phương Đông, một tổ chức tư vấn ở Warsaw, cho biết mặc dù chỉ một tỷ lệ rất nhỏ hàng xuất khẩu của Trung Quốc sang EU đi qua Belarus, nhưng cuộc khủng hoảng vận tải Biển Đỏ và tác động của nó đối với thương mại hàng hải có nghĩa là châu Âu-Châu Á kết nối đường sắt đang tận hưởng thời kỳ phục hưng.
Poplawski nói rằng Bắc Kinh là "đối tác thương mại nhưng cũng là đối thủ cạnh tranh và đối thủ có hệ thống" của EU và Bắc Kinh có thể thay đổi chiến thuật nếu EU "sẵn sàng chịu chi phí kinh tế" khi lợi ích cốt lõi của họ bị đe dọa.
Ông tin rằng thành công của Warsaw cho đến nay trong việc khai thác “những điểm yếu chiến lược” chống lại Trung Quốc có thể mang lại bài học cho các nhà hoạch định chính sách.
Theo Aboluowang
Tùng Anh biên dịch
