Bộ não được kết nối với sự trung thực, nói dối sẽ khiến bạn mệt mỏi
Bác sĩ Jonathan Corson được biết đến không chỉ bởi chuyên môn y tế mà còn bởi những lời khuyên độc đáo mà ông đưa ra bên cạnh đơn thuốc. Gần đây, ông bắt đầu chia sẻ với bệnh nhân của mình cách trau dồi các đức tính tốt, chẳng hạn như lòng biết ơn, có thể giúp cải thiện đáng kể các vấn đề sức khỏe của họ. Sự kết hợp giữa hướng dẫn triết học với thực hành y tế này đã mang lại cho ông cả sự ngưỡng mộ lẫn sự hoài nghi.
Khi rời văn phòng vào một ngày nọ, Corson cảm thấy kiệt sức sau một tuần làm việc không ngừng nghỉ và ít được nghỉ ngơi. Vật lộn với một trong những cơn đau nửa đầu dai dẳng mà thuốc dường như không thể chạm tới, ông thấy mình đang suy ngẫm về lời khuyên của chính mình. Cơn đau nhói khiến ông nhớ đến sự yếu đuối của con người và rằng, ngay cả khi là một bác sĩ, ông cũng không tránh khỏi bệnh tật. Sự khó chịu tột độ này đã thúc đẩy một sự tự phản ánh sâu sắc không giống bất cứ điều gì ông từng trải qua trước đây.
Corson rất tự hào về khả năng lắng nghe và đưa ra lời khuyên vượt ra ngoài các triệu chứng thể chất, dám đi sâu vào các khía cạnh đạo đức và luân lý trong cuộc sống của bệnh nhân. Nhưng khi suy ngẫm, một câu hỏi dai dẳng xuất hiện: "Liệu tôi có đang thực hành những gì mình thuyết giảng không?"
Ông nhận ra một cách khó khăn rằng - có lẽ chứng đau nửa đầu của ông không chỉ là một bệnh về thể chất. Liệu có mối liên hệ nào giữa tình trạng hiện tại của ông với các đức tính, hoặc sự thiếu sót của chúng, mà ông thường xuyên thảo luận gần đây trong công việc?
Đối mặt với những yêu cầu và trách nhiệm liên tục, Corson thường bỏ qua những chi tiết nhỏ với bệnh nhân, đưa ra những lời hứa không thực tế với gia đình, hoặc đơn giản là nói với mọi người những gì họ muốn nghe. Từng chút một, do áp lực phải thể hiện, ông nhận thấy rằng lòng kiêu hãnh, tư lợi, và thậm chí là sự vượt trội so với người khác đã thúc đẩy ông đi đường tắt. "Liệu có phải sự trung thực đang thiếu trong cuộc sống của tôi không?" ông tự hỏi.
Corson quyết định đã đến lúc bắt đầu một hành trình cá nhân hướng tới sự trung thực hơn - cả với bản thân và với người khác.
Anh ấy bắt đầu ghi chép lại mỗi khi mình không trung thực hoặc đánh lạc hướng người khác, và sau đó sẽ suy ngẫm về cách cải thiện bản thân. Anh ấy cũng nghiên cứu sâu vào các tài liệu khoa học về lợi ích sức khỏe của sự trung thực.
Căng thẳng tan biến
Khi mở lòng với sức mạnh chuyển hóa của sự thật, Corson đã khám phá ra cảm giác hạnh phúc sâu sắc hơn và mục đích mới trong công việc của mình. Anh ấy cảm nhận được mối liên hệ trực tiếp giữa sức khỏe và đức hạnh.
Sau khoảng một tuần, trên đường về nhà, anh ấy nhận ra: "Mình đã không còn bị những cơn đau đầu khó chịu đó nữa!". Những cơn bão đau này, như cách anh ấy gọi, là điều mà anh ấy đã chấp nhận như một phần bình thường của cuộc sống. Anh ấy nhận ra rằng mặc dù mới chỉ bắt đầu tập trung vào việc thực hành sự trung thực, nhưng nó đã làm giảm mức độ căng thẳng cơ bản của anh ấy.
Một nghiên cứu năm 2010 từ Trường Kinh doanh Sau đại học của Đại học Columbia đã chứng minh rằng những khoảng thời gian ngắn ngủi không trung thực có thể làm tăng đột biến mức cortisol, hormone căng thẳng chính của cơ thể. Cortisol chuẩn bị cho cơ thể chiến đấu hoặc chạy trốn khỏi các mối đe dọa nhận thức được, có nghĩa là khi một người nói dối, cơ thể họ phản ứng như thể đang chuẩn bị cho sự đối đầu hoặc trốn thoát. Nghiên cứu nhấn mạnh cách nói dối kích hoạt phản ứng căng thẳng sinh lý có thể đo lường được, nhấn mạnh sự nhạy cảm bẩm sinh của cơ thể đối với sự không trung thực.
Trong những lúc nguy hiểm, sự giải phóng năng lượng mạnh mẽ của cortisol có thể giúp cơ thể làm những điều phi thường. Tuy nhiên, con người không được sinh ra để sống trong trạng thái căng thẳng như vậy ngày này qua ngày khác. Theo thời gian, hormone căng thẳng có thể gây áp lực lên hệ thống tim mạch, tăng viêm nhiễm và có khả năng gây ra chứng đau nửa đầu như trường hợp của Corson.
Cơ thể con người là một hệ thống sinh học được điều chỉnh cực kỳ tinh vi. Tuy nhiên, giống như việc tạo áp lực quá mức lên máy móc có thể gây ra hao mòn, việc đẩy cơ thể vượt quá giới hạn của nó có thể dẫn đến sự suy nhược.
Sự trung thực tự nhiên của não bộ
Trước đây, Corson thường "bẻ cong sự thật". Anh thường nói với vợ rằng anh sẽ về nhà vào một giờ nhất định nhưng lại về muộn hơn lời hứa. Tại nơi làm việc, anh thỉnh thoảng nói với bệnh nhân rằng anh đã đích thân xem xét kết quả xét nghiệm của họ "ngay sáng nay", trong khi anh chỉ mới lướt qua chúng vài phút trước cuộc hẹn. Có lần anh nói với con gái rằng anh không thể tham dự trận bóng đá của con bé vì anh phải làm thêm giờ - mặc dù biết rõ rằng anh có thể tham dự nếu muốn. Thực tế, anh đã kiệt sức sau một tuần dài và muốn có một buổi tối yên tĩnh cho riêng mình, lý luận rằng việc bỏ lỡ một trận đấu sẽ không gây hại gì, và anh sẽ bù đắp cho con bé sau.
Giờ đây, mọi thứ đã khác. Anh bắt đầu dừng lại một chút trước khi nói, kiểm tra xem lời nói của mình có chân thành và thể hiện đúng hành động và cảm xúc của mình hay không.
Khi sự chân thật của Corson với người khác tăng lên, anh bắt đầu nói chuyện thoải mái hơn - một nhiệm vụ không phải là không có thử thách. Trước sự ngạc nhiên của mình, anh nhận thấy rằng lòng tự trọng và mối quan hệ của anh với những người khác đã được đền đáp xứng đáng. Hơn nữa, cuối cùng anh cảm thấy rằng mình đang sống một cuộc sống chân thực hơn.
Sự tự do mới tìm thấy của Corson nở rộ sau khi anh quyết định ngừng nói dối.
Trong một nghiên cứu mang tính bước ngoặt được công bố trên tạp chí NeuroImage vào năm 2002, các nhà khoa học đã đo hoạt động não của các đối tượng trong khi yêu cầu họ nói dối hoặc nói thật. Những người tham gia đầu tiên được xem một lá bài cụ thể - ví dụ như hai con tim. Sau đó, khi được đưa ra một lá bài khác, họ phải trả lời xem lá bài đó có giống nhau không, nói "Có", hoặc khác nhau, nói "Không".
Khi các đối tượng nói dối, họ cho thấy hoạt động não giống như khi nói thật, do não kích hoạt việc nhớ lại sự thật. Tuy nhiên, họ cũng hiển thị hoạt động ở hai vùng chính liên quan đến việc tự kiểm soát. Mọi người nghĩ đến sự thật trước, nhưng khi nói dối, sự thật đó bị ức chế.
Điều này cho thấy rằng trung thực là trạng thái nhận thức cơ bản. Nói dối đòi hỏi thêm nguồn lực nhận thức, dẫn đến căng thẳng tinh thần gia tăng và các tác động tiềm ẩn đến sức khỏe.
Trong khi nói chuyện với một đồng nghiệp là nhà thần kinh học, Corson đã hiểu thêm lý do tại sao việc che giấu sự thật lại mệt mỏi. Anh được cho biết rằng các mạng lưới trong não, được kết nối với vỏ não trước trán lưng bên (DLPFC) của chúng ta, kiểm soát hành vi và tư duy phản biện của chúng ta.
Tuy nhiên, nguồn lực của DLPFC có hạn - nghĩa là, nếu chúng ta tiêu tốn năng lượng để cố gắng lừa dối, thì thực sự có thể có ít nhiên liệu hơn cho việc giải quyết vấn đề và tư duy sáng tạo. Đây là lý do tại sao, sau một ngày dài vất vả, mọi người thường trở nên ít tự chủ hơn, gây bất lợi cho người khác.
Các loại dối trá
Nghiên cứu cho thấy có nhiều loại dối trá khác nhau, được chứng minh bằng một nghiên cứu năm 2003 được công bố trên tạp chí Cerebral Cortex, đã khám phá các cơ chế thần kinh làm nền tảng cho các hình thức lừa dối khác nhau.
Một số lời nói dối có thể được bịa ra ngay tại chỗ, chẳng hạn như nói dối về những gì bạn đã ăn trưa. Những lời nói dối khác có thể được tạo ra và ghi nhớ, chẳng hạn như nói dối về một chuyến đi đến Bahamas mà bạn chưa bao giờ có.
Lời nói dối càng quan trọng, thì tác động của nó đối với tâm trí và cơ thể bạn càng lớn. Nói dối đòi hỏi bạn phải nhớ bối cảnh của lời nói dối, hàm ý, mục tiêu cuối cùng, bạn đã nói với ai và khi nào.
Những lời nói dối đòi hỏi sự lừa dối tự phát để chứng minh một lời nói dối trước đó sẽ kích hoạt mạnh mẽ hồi đai trước (ACC). Ví dụ, nếu được hỏi tại sao bạn đến muộn và bạn nhanh chóng bịa ra một câu chuyện tắc đường mặc dù thực sự là ngủ quên, thì ACC của bạn sẽ hoạt động hết công suất. Phần não này ức chế xu hướng tự nhiên của chúng ta là nói sự thật và đòi hỏi thêm năng lượng nhận thức để duy trì lời nói dối, đảm bảo rằng nó nghe có vẻ đáng tin cậy và phù hợp với bất kỳ câu hỏi tiếp theo nào.
Các kịch bản bịa đặt, chẳng hạn như chuyến đi Bahamas bịa đặt, kích hoạt đáng kể DLPFC và gây tốn sức hơn về mặt tinh thần so với việc nói một lời nói dối đơn giản vì bạn phải kiểm tra chéo và đảm bảo rằng sự bịa đặt là mạch lạc.
Tóm lại, sự lừa dối phải trả giá đáng kể, trong khi trung thực cho phép bạn không phải lo lắng, tin tưởng và không còn lo lắng.
Năng suất và một cuộc đời đáng sống
Mỗi ngày, Corson bắt đầu thấy mình tràn đầy năng lượng hơn một chút khi rời văn phòng. Anh ấy từng nhận xét: “Ai mà biết được rằng chỉ ngồi và suy nghĩ lại có thể mệt mỏi đến vậy? Mặc dù tôi chỉ ngồi vào bàn làm việc, nhưng tôi cảm thấy như mình đã trải qua một ngày lao động chân tay vất vả!”. Trước đây, anh ấy nói, anh ấy thường quá kiệt sức để chơi với con gái mình. Giờ đây, anh ấy thấy mình sáng tạo hơn, vui tươi hơn và gắn bó hơn trong công việc và ở nhà.
Tận hưởng một cuộc sống chất lượng hơn, Corson bắt đầu chia sẻ câu chuyện của mình với những người khác. Một ngày nọ, anh ấy nói chuyện với chuyên gia thanh toán y tế của mình, Frank, rằng: “Tôi cá là những người trung thực sẽ ít đi khám bác sĩ hơn—ai đó nên thực hiện một nghiên cứu”.
Frank nhận xét: “Tôi tin điều đó là đúng” và giới thiệu cho anh ấy một nghiên cứu năm 2022 được công bố trên tạp chí Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, đã phân tích các yêu cầu bảo hiểm và phát hiện ra rằng tính cách đạo đức có liên quan đến tỷ lệ trầm cảm thấp hơn và kết quả sức khỏe tâm thần tích cực hơn.
Vào cuối một ngày đặc biệt dài, Corson ngả người ra sau trên ghế văn phòng. Gánh nặng trách nhiệm của anh ấy được trút bỏ khi anh ấy nhận ra sự thay đổi tinh tế nhưng sâu sắc trong cuộc sống của mình.
Anh tự hỏi: “Nếu chỉ cần hành động trung thực đã làm giảm bớt căng thẳng của tôi, và rộng hơn là chứng đau nửa đầu của tôi, thì liệu có tiềm năng nào khác nằm trong lĩnh vực đạo đức không?”
Khi anh ấy chuẩn bị rời đi vào cuối ngày, một nụ cười dịu dàng nở trên môi anh ấy. Anh ấy tắt đèn văn phòng và bước ra ngoài không khí trong lành buổi tối. Khi lái xe dưới ánh hoàng hôn, anh ấy không chỉ đang trên đường về nhà—anh ấy đang hướng tới một cuộc sống trung thực hơn, lành mạnh hơn và cuối cùng là trọn vẹn hơn.
Theo The Epoch Times
Minh Nguyệt
