Các nhà khảo cổ học tìm thấy thuốc gây ảo giác 2000 năm tuổi trong cốc Ai Cập cổ đại
Các nhà khảo cổ học đã phát hiện ra chất gây ảo giác trong một chiếc cốc Ai Cập cổ đại, xác nhận việc sử dụng chúng trong các nghi lễ sinh sản liên quan đến thần Bes.
Một giáo sư tại Đại học Nam Florida đã tìm thấy bằng chứng vật lý đầu tiên về chất gây ảo giác trong một chiếc cốc Ai Cập, qua đó xác minh các ghi chép và truyền thuyết hàng trăm năm về các nghi lễ và phong tục của người Ai Cập cổ đại. Davide Tanasi đã thực hiện phân tích hóa học tiên tiến trên một trong số ít những chiếc cốc Bes của Ai Cập còn sót lại trên thế giới.
Những chiếc cốc này, bao gồm cả chiếc cốc được tặng cho Bảo tàng Nghệ thuật Tampa vào năm 1984, đều được trang trí bằng hình ảnh của Bes, một vị thần hoặc thần hộ mệnh trong văn hóa Ai Cập cổ đại. Bes được tôn thờ như vị thần bảo vệ, sinh sản, chữa bệnh và thanh tẩy bằng phép thuật. Nghiên cứu được công bố gần đây trên tạp chí Nature Scientific Reports đã làm sáng tỏ bí ẩn về việc sử dụng những chiếc cốc Bes này từ khoảng 2000 năm trước.
Tanasi nói: "Hiện tại chưa có bất kỳ nghiên cứu nào khám phá ra những gì chúng tôi tìm thấy trong nghiên cứu này. Lần đầu tiên chúng tôi có thể xác định tất cả các đặc điểm hóa học của thành phần chất lỏng điều chế có trong chiếc cốc Bes tại Bảo tàng Nghệ thuật Tampa, bao gồm cả các loại thực vật được người Ai Cập sử dụng, tất cả đều có đặc tính tâm linh và dược liệu."
Do chiếc cốc Bes đã tồn tại trong các môi trường khác nhau qua thời gian dài, nên rất khó để suy đoán về nội dung hoặc vai trò của nó trong văn hóa Ai Cập cổ đại.
Branko van Oppen, người phụ trách nghệ thuật Hy Lạp và La Mã tại Bảo tàng Nghệ thuật Tampa, cho biết: "Trong một thời gian dài, các nhà Ai Cập học đã suy đoán về những chiếc cốc có hình đầu Bes có thể được dùng để đựng gì, và loại đồ uống nào, chẳng hạn như nước thánh, sữa, rượu vang hoặc bia. Các chuyên gia không biết những chiếc cốc này được sử dụng cho cuộc sống hàng ngày, mục đích tôn giáo hay nghi lễ ma thuật."
Có nhiều giả thuyết về những chiếc cốc và bình có hình thần Bes này, hầu hết đều dựa trên thần thoại, nhưng ít ai kiểm tra thành phần chính xác của chúng trước khi sự thật được hé lộ từng lớp một.
Nghiên cứu này là một phần của Dự án Khảo cổ học Chế độ ăn uống Địa Trung Hải, được thúc đẩy bởi Viện Nghiên cứu Cao cấp về Văn hóa và Môi trường của Đại học Nam Florida (USF). Tanasi đã hợp tác với một số nhà nghiên cứu của USF và các đối tác từ Đại học Trieste và Đại học Milan ở Ý để thực hiện các phân tích hóa học và DNA. Thông qua các mẫu bột cạo từ thành trong của bình, nhóm nghiên cứu lần đầu tiên kết hợp nhiều kỹ thuật phân tích để tiết lộ những gì bình từng chứa.
Chiến thuật mới đã thành công, phát hiện ra rằng những chiếc bình này chứa một loại cocktail gồm chất gây ảo giác, dịch cơ thể và rượu - một sự kết hợp mà Tanasi tin rằng đã được sử dụng trong các nghi lễ ma thuật tái hiện thần thoại Ai Cập, rất có thể là để cầu tự. Đồ uống được pha chế với các thành phần như mật ong, hạt vừng, hạt thông, cam thảo và nho, những thứ thường được sử dụng để làm cho đồ uống trông giống máu.
"Nghiên cứu này cho chúng ta cái nhìn sâu sắc về các nghi lễ ma thuật ở Ai Cập trong thời kỳ Hy Lạp-La Mã", Van Oppen nói. "Các nhà Ai Cập học tin rằng mọi người sẽ đến những căn phòng được gọi là Phòng Bes ở Saqqara khi họ muốn đảm bảo một thai kỳ thành công, vì mang thai là một việc đầy rủi ro trong thế giới cổ đại. Vì vậy, sự kết hợp các thành phần này có thể đã được sử dụng trong một nghi lễ ma thuật để tạo ra giấc mơ trong bối cảnh giai đoạn sinh nở nguy hiểm này."
"Tôn giáo là một trong những khía cạnh hấp dẫn và khó hiểu nhất của các nền văn minh cổ đại", Tanasi nói. "Thông qua nghiên cứu này, chúng tôi đã tìm thấy bằng chứng khoa học cho thấy thần thoại Ai Cập có một số yếu tố thực tế, giúp chúng tôi làm sáng tỏ những nghi lễ ít được biết đến có thể đã diễn ra trong các Phòng Bes ở Saqqara gần Đại kim tự tháp Giza."
Các cốc Bes hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng Nghệ thuật Tampa, có thể chiêm ngưỡng trong triển lãm "Khúc dạo đầu: Giới thiệu về Bộ sưu tập thường trực". Xem mô hình 3D của cốc Bes do Viện Khám phá Kỹ thuật số của USF tạo ra.
Branko van Oppen, người phụ trách nghệ thuật Hy Lạp và La Mã của Bảo tàng Nghệ thuật Tampa, cho biết: "Trong một thời gian dài, các nhà Ai Cập học đã suy đoán về những chiếc cốc có hình thần Bes có thể được sử dụng để đựng gì, và loại đồ uống nào, chẳng hạn như nước thánh, sữa, rượu vang hoặc bia. Các chuyên gia không biết liệu những chiếc cốc này được sử dụng cho cuộc sống hàng ngày, mục đích tôn giáo hay nghi lễ ma thuật."
Theo Aboluowang
Minh Nguyệt
