Chiến dịch tranh cử của cựu TT Trump cáo buộc bà Harris là 'người ủng hộ' ĐCSTQ
Khi ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ Kamala Harris chuẩn bị chính thức chấp nhận đề cử của đảng vào cuối tháng này, lập trường của bà về quan hệ Hoa Kỳ-Trung Quốc chắc chắn sẽ là trọng tâm chính trong quá trình chuẩn bị cho cuộc đối đầu với cựu Tổng thống Donald Trump .
Sau đây là đánh giá về những phát biểu và hành động của Harris liên quan đến Trung Quốc và mối quan hệ ngoại giao có tầm quan trọng to lớn này.
Theo một cuộc thăm dò của Pew Research công bố vào cuối tháng 4, Trung Quốc là mối quan tâm hàng đầu về chính sách đối ngoại đối với khoảng một nửa người Mỹ. Một cuộc thăm dò do Gallup công bố vào tháng trước cho thấy hơn 40 phần trăm coi Trung Quốc là kẻ thù số 1 của Hoa Kỳ .
Bất chấp cuộc gặp giữa Tổng thống Joe Biden và người đồng cấp Trung Quốc Tập Cận Bình vào tháng 11 nhằm mục đích giảm căng thẳng, Washington và Bắc Kinh vẫn đang vướng vào một loạt tranh chấp, từ thương mại đến vũ khí hạt nhân cho đến TikTok .
Kamala Harris đã nói gì về Trung Quốc
"Kamala Harris là người ủng hộ ĐCSTQ và hồ sơ của bà cho thấy bà sẽ cúi đầu trước Trung Quốc bất chấp sự phản đối của nước Mỹ", người phát ngôn chiến dịch tranh cử của Trump, Steven Cheung nói với Newsweek.
Khi bà Harris đấu khẩu với Phó Tổng thống Mike Pence tại Salt Lake City, Utah, vào tháng 10 năm 2020, bà Harris đã chỉ trích mạnh mẽ cuộc chiến thương mại mà chính quyền Trump phát động, áp đặt thuế quan đối với 300 tỷ đô la hàng hóa Trung Quốc.
"Bạn đã thua cuộc chiến thương mại đó, bạn đã thua nó. Điều cuối cùng xảy ra là vì cái gọi là cuộc chiến thương mại với Trung Quốc, nước Mỹ đã mất 300.000 việc làm trong ngành sản xuất. Nông dân đã phải phá sản vì nó. Chúng ta đang trong thời kỳ suy thoái sản xuất vì nó", bà nói.
Hoạt động thương mại với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới vẫn tiếp tục là trọng tâm của chính quyền tổng thống Biden, khi Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen và những người khác chỉ trích Bắc Kinh vì bị cáo buộc tràn ngập thị trường nước ngoài bằng xe điện và các hàng hóa khác để bù đắp cho lòng tin thấp của người tiêu dùng Trung Quốc.
Vào tháng 5, tổng thống tuyên bố ông không chỉ duy trì mức thuế quan thời cựu tổng thống Trump đối với 300 tỷ đô la hàng nhập khẩu từ Trung Quốc mà còn tăng thuế đối với các danh mục có tổng giá trị lên tới 18 tỷ đô la.
Khi căng thẳng tiếp tục bùng phát giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới sau khi tổng thống Biden ra lệnh bắn hạ một khinh khí cầu do thám của Trung Quốc và trước cuộc gặp cấp cao giữa tổng thống với Tập Cận Bình tại California vào tháng 11, bà Harris nhấn mạnh mối quan hệ song phương là về "giảm rủi ro" thay vì tách rời.
"Vấn đề không phải là rút lui, mà là đảm bảo rằng chúng ta đang bảo vệ lợi ích của người Mỹ và rằng chúng ta là người đi đầu về mặt luật lệ, thay vì tuân theo luật lệ của nước khác", Harris trả lời CBS vào tháng 9 tại thủ đô Jakarta của Indonesia
Bà đã có mặt tại hội nghị thượng đỉnh của các quốc gia Đông Nam Á, một nhóm các quốc gia ở trung tâm của sự thúc đẩy-kéo dài giữa Washington và Bắc Kinh. Trong thời gian ở đó, bà đã cáo buộc Trung Quốc "bắt nạt" các nước láng giềng ở Biển Đông, nơi Trung Quốc tuyên bố chủ quyền và nơi mà hơn một phần năm thương mại toàn cầu ước tính đi qua mỗi năm.
Lời chỉ trích này tương tự như phát biểu của Harris tại Hà Nội, Việt Nam, vào tháng 8 năm 2021, khi bà kêu gọi tăng cường áp lực lên Bắc Kinh về các yêu sách chủ quyền của nước này.
"Chúng ta cần tìm cách gây sức ép, gia tăng sức ép... buộc Bắc Kinh phải tuân thủ Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển và thách thức hành vi bắt nạt và yêu sách hàng hải quá mức của nước này", bà nói với Chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc.
Truyền thông nhà nước Trung Quốc gọi chuyến thăm Việt Nam của bà là một "trò hề" và cáo buộc bà "gieo rắc bất hòa" trong nước.
Trung Quốc đang vướng vào tranh chấp lãnh thổ lâu dài với một số nước láng giềng ven biển. Mối bất hòa với Philippines trong vùng đặc quyền kinh tế được quốc tế công nhận của nước này đã dẫn đến những cuộc đụng độ dữ dội và một số thương tích ở Philippines.
Cho đến nay, lần gặp mặt trực tiếp duy nhất của Harris với chủ tịch Tập Cận Bình là cuộc trao đổi ngắn ngủi bên lề hội nghị thượng đỉnh Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương tại Bangkok, Thái Lan, vào tháng 11 năm 2022.
Phó tổng thống cho biết bà nhấn mạnh thông điệp mà Biden truyền tải tới Tập Cận Bình trong cuộc hội đàm tại hội nghị thượng đỉnh G20 ở Bali vài ngày trước: tầm quan trọng của việc giữ cho các kênh liên lạc luôn thông suốt để "quản lý một cách có trách nhiệm sự cạnh tranh giữa các quốc gia chúng ta".
Về Đài Loan, nền dân chủ tự trị mà Trung Quốc tuyên bố là lãnh thổ của mình, phó tổng thống Harris đã bày tỏ sự ủng hộ đối với việc tiếp tục chính sách hỗ trợ tự vệ kéo dài hàng thập kỷ của Hoa Kỳ.
Trong nhiệm kỳ là thượng nghị sĩ cấp dưới của California, trước khi được chọn làm ứng cử viên phó tổng thống của Biden năm 2020, bà Harris đã nhiều lần ủng hộ các vấn đề nhân quyền liên quan đến Trung Quốc, bao gồm cả việc đồng bảo trợ cho luật trừng phạt các quan chức Hồng Kông có liên quan đến chiến dịch đàn áp nền dân chủ của Bắc Kinh tại thành phố này.
Bà là người đồng bảo trợ cho Đạo luật Chính sách Nhân quyền Người Duy Ngô Nhĩ năm 2019 đã được Tổng thống Trump khi đó ký thành luật.
Dự luật này yêu cầu Bộ Ngoại giao báo cáo thường xuyên về tình hình ở Tân Cương , nơi chính quyền Trung Quốc đã ép hàng trăm nghìn người Duy Ngô Nhĩ và các nhóm thiểu số Hồi giáo khác vào các trại tập trung trong một chiến dịch mà các nhóm nhân quyền cho là cấu thành tội diệt chủng văn hóa.
Trung Quốc đã phủ nhận điều này và nói rằng các trại này là trung tâm giáo dục.
Tùng Anh
Theo Newsweek
