Chúng ta cần một cuộc hành trình hướng tới sự thông thái

Ngày nay, khi quyền lợi và các quyền vượt lên trên bất kỳ ý thức nào về trách nhiệm và đóng góp của công dân, sự thông thái ngày càng trở nên quan trọng hơn.

Nguồn gốc và sự ra đời của nữ thần Hy Lạp Athena cho chúng ta biết nhiều về cách thức hoạt động của trí tuệ trên thế giới. Có lẽ điểm quan trọng nhất là những gì mà sự ra đời của Athena và cuộc sống trong trắng của nàng đại diện: Trí tuệ không thể bị vấy bẩn hay tha hóa; nó có một sự toàn vẹn vốn có không thể bị phá vỡ.

Đối với những người cho rằng lập luận này là ngoại giáo hoặc đơn thuần là một sự hiểu biết cổ xưa trái ngược với một cái nhìn sâu sắc về tâm lý hoặc tâm linh, hãy so sánh những gì sách Khôn ngoan của Solomon, thường được những người theo đạo Tin lành coi là ngụy thư, nói về sự khôn ngoan. Sự tương đồng giữa sự hiểu biết của Hy Lạp về trí tuệ và Cơ đốc giáo là rất nổi bật:

“Trong sự Khôn ngoan có một thần khí thông minh, thánh thiện, duy nhất, đa dạng, tinh tế, linh hoạt, rõ ràng, không ô nhiễm, khác biệt, bất khả xâm phạm, yêu chuộng điều thiện, sắc bén, không thể cưỡng lại, nhân từ, nhân đạo, kiên định, chắc chắn, không lo lắng, toàn năng, giám sát tất cả, và thấm qua tất cả các thần khí thông minh, thuần khiết và hoàn toàn tinh tế. Vì sự khôn ngoan linh hoạt hơn bất kỳ chuyển động nào; vì sự thuần khiết của mình, sự khôn ngoan lan tỏa và thấm qua mọi sự vật. Vì sự khôn ngoan là hơi thở của quyền năng Thiên Chúa, và là sự phát ra thuần khiết của vinh quang Đấng Toàn Năng; do đó, không có gì ô uế có thể xâm nhập vào sự khôn ngoan. Vì sự khôn ngoan là sự phản chiếu của ánh sáng vĩnh cửu, là tấm gương không tì vết của công việc Thiên Chúa, và là hình ảnh của lòng nhân từ của Ngài.”

Ngôn ngữ này khẳng định và tôn vinh bản chất của nữ thần mà chúng ta đang khảo sát. Là nữ thần của trí tuệ, Athena là sự tiếp nối của cha nàng, Zeus, vị thần tối cao, người có chiến thắng đã kết thúc sự hỗn loạn và các thế lực hủy diệt của vũ trụ.

Vẻ ngoài của Athena

Athena mang một ngọn giáo, cầm một chiếc khiên, và mặc một tấm aegis - một tấm da dê che phủ. Aegis có chức năng bảo vệ. Chúng ta nói về ai đó "dưới sự bảo vệ của aegis", có nghĩa là dưới sự bảo vệ và quyền lực của ai đó hoặc cái gì đó. Trí tuệ là một quyền lực cao cả và là nguồn bảo vệ.

Chiếc khiên mà Athena mang trên mình có in hình đầu của Medusa: Nó có thể biến bất kỳ ai nhìn vào nó thành đá, theo đúng nghĩa đen. Theo nghĩa bóng, chiếc khiên không chỉ là vật bảo vệ mà còn là một hình thức tấn công. Nó khiến kẻ thù khiếp sợ. Những người nói ra sự khôn ngoan hay "sự thật với quyền lực" cũng khiến kẻ thù của họ khiếp sợ, những kẻ không thể chịu đựng được sự thật.

Cuối cùng, ngọn giáo của bà tượng trưng cho trí tuệ của bà trong chiến lược chiến tranh, sự giữ gìn công lý và trừng phạt kẻ làm điều ác, đặc biệt là những kẻ phạm tội ngạo mạn.

Quà tặng của Athena

Athena là một vị thần nhân từ đối với nhân loại. Bên cạnh những điều khác, bà đã phát minh ra kèn trumpet, sáo, nồi đất nung, cái cày, cái cào, ách bò, dây cương ngựa, xe ngựa và tàu thủy. Chính bà là người đầu tiên dạy khoa học về số, nấu ăn, dệt vải và kéo sợi. Tất cả những điều này đều cực kỳ hữu ích và tất cả đều nên được vun đắp. Với Athena, chúng ta được ban tặng nền văn minh.

Người Athens, khi muốn đặt tên cho thành phố của họ, đã cân nhắc: Liệu nó có nên được đặt theo tên của thần Poseidon (thần biển cả và là anh trai của Zeus) hay theo tên của Athena? Trong cuộc thi diễn ra sau đó, Poseidon đã thể hiện sức mạnh của mình bằng cách tạo ra một con suối nước mặn, điều này rất tuyệt nhưng có ích gì? Athena đã tạo ra một cây ô liu, cho ra quả, dầu và gỗ. Do đó, thành phố được đặt tên là Athens để vinh danh bà. Đây có lẽ là thành phố nổi tiếng nhất thế giới nhờ các triết gia của nó và nhiều điều đã quyết định văn hóa phương Tây.

Khuyến khích các anh hùng

Nếu những món quà này vẫn chưa đủ để chứng minh sức mạnh của trí tuệ và "sự khôn ngoan của việc noi theo trí tuệ", thì lĩnh vực xuất sắc thứ hai của Athena còn nổi bật hơn nữa. Bà là người khuyến khích tuyệt vời các anh hùng Hy Lạp. Bà xuất sắc trong chiến tranh chiến lược. Mặc dù Ares (Mars trong tiếng Latin) là vị thần chiến tranh của Hy Lạp, nhưng lĩnh vực của ông nằm ở cuộc chiến thực sự - máu và sự tàn bạo của chiến tranh. Athena là nữ thần của chiến tranh chiến lược: sự lập kế hoạch, các chiến lược và mưu mẹo dẫn đến chiến thắng.

Khi Ares và Athene hợp tác, họ là bất khả chiến bại; nhưng khi họ đối đầu, Athena luôn chiến thắng. Cuộc chiến thành Troy là một ví dụ điển hình. Sức mạnh vũ phu không đủ để chiến thắng. Hãy hỏi những đối thủ của Muhammed Ali trên võ đài. Nhiều người mạnh mẽ hơn Ali, nhưng nữ thần của "chiến lược võ đài" thường xuyên hỗ trợ ông.

Trong việc hỗ trợ các anh hùng Hy Lạp, nhiệm vụ của Athena là tạo ra một thế giới hòa bình và trật tự. Một số đồng nghiệp Olympian của bà lại không có trật tự, nổi tiếng nhất là Dionysus; tuy nhiên, "Athena không cho phép con dê của anh ta vào lãnh thổ của bà," nhà tâm lý học James Hillman lưu ý trong cuốn sách của ông, "Sức mạnh của Nhân cách và Cuộc sống Bền vững."

Chính Athena là người canh gác Heracles, người thanh tẩy thế giới (không hoàn hảo, phải thừa nhận) khỏi những nỗi kinh hoàng, quái vật và bất công; chính Athena là người hỗ trợ Perseus trong nhiệm vụ chống lại Medusa; chính Athena là người giúp đóng con tàu Argo, trên đó Jason và các Argonauts ra khơi; và chính Athena là người giúp Theseus trong cuộc phiêu lưu chống lại Minotaur. Điều đáng chú ý ở điểm cuối cùng này là bà không chỉ giúp Theseus đánh bại con quái vật mà còn giải quyết một sự bất công quái dị: sự hy sinh máu hàng năm của những người vô tội.

Có lẽ lời động viên nổi tiếng nhất dành cho các anh hùng đến từ cuối dòng dõi anh hùng Hy Lạp: Chúng ta chuyển từ thời đại hoàng kim của các anh hùng, Heracles, sang thời đại bạc của Theseus, đến thời đại đồng và cuối cùng của các anh hùng thực sự, Achilles, người nửa bất tử. Trong cuộc chiến thành Troy cuối cùng, hầu hết các anh hùng không còn dòng máu bất tử. Chắc chắn rằng Odysseus và Diomedes là con người, giống chúng ta hơn, so với những á thần trước họ.

Sức mạnh toàn năng của Athena

Trong Chiến tranh thành Troy, Athena hỗ trợ Diomedes trong trận chiến chống lại Ares, trong đó Diomedes chiến thắng. Athena ban cho Diomedes khả năng đặc biệt để phân biệt giữa các vị thần và người phàm trên chiến trường. Thông qua Odysseus, người đã nghĩ ra kế sách Ngựa thành Troy, Athena đã hoàn thành việc hủy diệt thành Troy, điều mà tất cả các cuộc giao tranh trước đó đã không làm được.

Hơn nữa, Athena bảo vệ Odysseus trong hành trình trở về nhà từ Troy, bao gồm cả việc che chắn anh khỏi cơn thịnh nộ của Poseidon, kẻ thù của Odysseus. Sự bảo vệ này mở rộng đến cả gia đình Odysseus - đặc biệt là con trai anh, Telemachus, khi cô hóa thân thành Mentor, người đã qua đời, để tiếp tục việc giáo dục Telemachus. Nói cách khác, cô ấy là một 'người cố vấn.'

Cuối cùng, cả Odysseus và Diomedes đều sống sót sau cuộc chiến thành Troy. Theo hầu hết các truyền thuyết (ngoại trừ Dante), những anh hùng này sống đến tuổi già. Tuy nhiên, hầu như tất cả các anh hùng Hy Lạp (và chắc chắn tất cả các anh hùng thành Troy, ngoại trừ Aeneas) đều chết một cách bạo lực và đau đớn: Ajax the Great, Agamemnon, Achilles, và Patroclus. Những người tôn kính trí tuệ đã sống sót.

Một lời kêu gọi tìm kiếm sự khôn ngoan

Chúng ta có thể học được gì từ những câu chuyện này ngày nay? Thứ nhất, sự khôn ngoan là một tinh thần mà chúng ta cần tìm kiếm và đón nhận. Kinh Thánh khuyên chúng ta tích cực tìm kiếm sự khôn ngoan (Gióp 28:12). Chúng ta cần phải chủ động về nó. Nói cách khác, chúng ta không có quyền được hưởng nó, không có quyền đối với nó, nhưng chúng ta cần phải tìm thấy nó. Đó là một hành trình - một cuộc phiêu lưu.

Thứ hai, trên con đường theo đuổi trí tuệ, tất cả chúng ta đều được kêu gọi trở thành anh hùng. Cuộc sống đòi hỏi sự anh hùng để đối đầu với những con quái vật, những bóng ma, nỗi sợ hãi và tất cả những biến dạng khác dẫn đến cái chết. Từ góc nhìn của nữ thần, làm anh hùng không phải là sức mạnh cơ bắp hay quyền lực: Nó có chiến lược, có phương hướng; nó tập trung vào mục tiêu và có mục đích cao cả hơn.

Thứ ba, chúng ta học được rằng chúng ta cần phải kiên trì, nhất quán và không bao giờ từ bỏ làm điều tốt. Tiến sĩ Johnson đã nói điều này theo cách này: "Những công việc vĩ đại không đạt được bằng sức mạnh mà bằng sự kiên trì." Gần đây hơn, nhà vật lý người Mỹ gốc Hungary Albert-Laszlo Barabas đã nhận xét trên tạp chí MoneyWeek của Anh, "Trái với những gì nhiều người tin, cơ hội thành công của bạn không giảm theo tuổi tác. Với sự kiên trì, thành công có thể đến ở mọi lứa tuổi."

Những nhận xét này cho thấy một đức tính mạnh mẽ nhất: hy vọng. Hy vọng củng cố trí tuệ, bởi vì khi tin rằng trí tuệ sẽ chiến thắng, chúng ta cũng tin rằng trật tự và công lý cũng sẽ chiến thắng. Điều này mang lại cho chúng ta hy vọng và quyết tâm.

Hiện nay, khi sự thụ động đã quá rõ ràng—thời gian dành cho điện thoại di động và trong các vũ trụ ảo—việc cam kết trở thành một anh hùng lại càng trở nên cấp bách hơn. Với mục tiêu này, chúng ta có thể tạo ra cuộc sống thực của riêng mình. Trong một thời kỳ mà luật pháp, quy tắc và quy định bất công làm chúng ta chán nản, mất tinh thần và mất nhân tính, chúng ta có thể thực hành trí tuệ kiên trì của Athene. Chúng ta có thể trung thành với hy vọng của mình về một tương lai tốt đẹp hơn được tạo ra một phần bởi chính nỗ lực của chúng ta. Như vậy, việc nghiên cứu trí tuệ không phải là thời gian lãng phí.

Theo The Epochtimes
Minh Nguyệt