Con gái ông Kim Jong-un có thể trở thành “Nữ hoàng” mới của Triều Tiên hay không?
Hơn một nghìn năm trôi qua, Triều Tiên chưa được chứng kiến sự cai trị của một nữ hoàng, kể từ Triều đại Silla (57 TCN – 935) - chế độ quân chủ tồn tại lâu đời nhất ở Bán đảo Triều Tiên, kéo dài 991 năm với 56 đời vua của ba gia tộc Park, Seok, Kim.
Cùng thời điểm sau khi Nho giáo từ Trung Quốc du nhập vào Triều Tiên việc cầm quyền của phụ nữ Triều Tiên đã tạm thời chấm dứt. Và hiện tại, nhiều ý kiến cho rằng, nhiều khả năng Triều Tiên sẽ có một nữ hoàng mới.
Cơ quan Tình báo Quốc gia Hàn Quốc (NIS) gần đây đã xác nhận nhiều thông tin củng cố thêm khả năng trên. Các thông tin cho thấy vào tháng 11 năm 2022, ông Kim Jong-un đã đưa cô con gái nhỏ Kim Ju Ae của mình đến một vụ phóng tên lửa, và kể từ đó, cô gái này đã đi cùng ông Kim thường xuyên hơn.
Các chuyên gia tình báo Hàn Quốc đi đến một nhận định khả thi nhất vào lúc này: “Ông Kim đang giới thiệu người kế nhiệm được chính Ông lựa chọn”.
Tuy nhiên nhiều người phản đối cách giải thích này, vì hai lý do:
Thứ nhất, với năm sinh khoảng 2012 hoặc 2013, Kim Ju Ae hiện vẫn còn là một thiếu niên, bất chấp nhìn vẻ ngoài cô ấy rất chững chạc.
Thứ hai, đây là một cô gái đang ở trong một thể chế chính trị mà chủ nghĩa phân biệt giới tính vẫn còn mạnh mẽ. Giới tinh hoa quyền lực của Bắc Triều Tiên hiện tại chủ yếu là nam giới. Và vấn đề là liệu các quan chức hay thậm chí là quần chúng, có thể chấp nhận việc để một người phụ nữ lãnh đạo không?
Vì vậy khả năng này vẫn phụ thuộc vào nhiều thứ.
Nếu Kim (hiện 40 tuổi) sống lâu như ông nội mình là ông Kim Il Sung, nhà lãnh đạo sáng lập của Bắc Triều Tiên, thì Kim Ju Ae sẽ là thành một “bà nội trợ trung niên” trước khi chính thức bước lên nắm quyền. Điều này có thể giúp Kim Ju Ae có đủ thời gian để học hỏi, xây dựng ekip quyền lực và đảm bảo vị trí của mình.
Ông nội của Kim Ju Ae đã từng trải qua những cơ hội đó. Ông Kim Jong Il đã được đào tạo trong nhiều thập kỷ. Đầu tiên là tại một "Trường Đảng", sau đó từ năm 1980 ông Kim Jong Il mới trở thành người kế nhiệm chính thức, trước khi cha ông là Kim Il Sung qua đời năm 1994.
Điều này đã mang lại cho ông Kim Jong Il kinh nghiệm quản lý quý báu và có đủ thời gian để xây dựng cơ sở quyền lực. Tuy nhiên, phải mất ba năm để tang danh nghĩa (giữa nạn đói) thì ông Kim Jong Il mới thực sự nắm bắt được mọi thứ.
Một điều lạ là ông Kim Jong Il không hề giúp đỡ người kế nhiệm mình. Điều này có lẽ vì lịch sử “hôn nhân phức tạp” của ông khiến người ta không rõ ai sẽ là người nối nghiệp. Sự lựa chọn cuối cùng của ông lại không phải là con trai đầu lòng của ông là Kim Jong Nam - người từng bị giam giữ 3 ngày tại Tokyo Disneyland và được cho là đã làm “bẽ mặt chế độ”..
Ông Kim Jong Il cũng không chọn người con trai Kim Jong Chol, vì người này được coi là quá nữ tính, vì “thích chơi guitar hơn là điều hành đất nước”.
Ông Kim Jong Il cũng có ba cô con gái, nhưng họ không được chú ý. Việc kế vị tại các tập đoàn lớn của Triều Tiên, hay Hàn Quốc cũng mang biểu hiện phân biệt giới tính tương tự.
Thay vào đó, người con trai thứ ba ít được biết tới của Kim Jong Il đã được chọn. Sự tồn tại của Kim Jong Un rất ít được ngoại giới biết đến, bất chấp việc “người con này” đã học tập nhiều năm ở Thụy Sĩ. Đề cập đến vấn đề này, Aidan Foster-Carter một nghiên cứu viên cao cấp về Xã hội học và Hàn Quốc hiện đại tại Đại học Leeds ở Vương quốc Anh nhận định: “Liệu NIS và CIA có ngủ quên không?”.
Được chọn vào năm 2009, ông Kim Jong-un lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng vào năm 2010. Chỉ một năm sau, cha ông qua đời vì một cơn đau tim, và vị thái tử trẻ tuổi lúc này chưa đầy 30 tuổi đã được đưa vào vị trí lãnh đạo cao nhất của đất nước.
Trong sáu năm đầu tiên làm người cai trị (2012-2017), ông Kim Jong-un không bao giờ rời khỏi đất nước hoặc gặp một nhà lãnh đạo nước ngoài. Điều này có nghĩa là phải mất từng đó thời gian để Ông đảm bảo vị trí của mình bằng việc: Kiểm soát quân đội, khôi phục quyền tối cao của đảng và giết chết các đối thủ như người anh cùng cha khác mẹ Kim Jong Nam và cả người chú Jang Song Thaek.
Thật khó khăn khi ở cấp cao nhất tại Bình Nhưỡng.
“Công chúa Kim Ju Ae” liệu có đủ khả năng không? Thời gian có thể trả lời, nhưng cô ấy có được bao nhiêu thời gian?
Đối với một nhà lãnh đạo có cha và ông nội qua đời vì bệnh tim, lối sống của ông Kim Jong-un được đánh giá là “vô trách nhiệm một cách hoang dã” với bản thân. Rõ ràng nhất là chứng béo phì. Và vị lãnh đạo Triều Tiên này thường được chụp ảnh đang hút thuốc, ngay cả trong nhà trẻ và bệnh viện.
Ở đây, Cơ quan Tình báo Quốc gia Hàn Quốc NIS đã sử dụng AI y khoa để kiểm tra và ước tính ông Kim Jong-un hiện tại nặng hơn bao giờ hết: 140 kg. Nhà lãnh đạo này đã tăng trở lại số cân mà ông được cho đã giảm xuống vài năm trước. Cơ quan NIS tuyên bố các quan chức Triều Tiên hiện đang tìm kiếm các loại thuốc nước ngoài để điều trị bệnh tiểu đường và huyết áp cao của ông Kim.
Chuyên gia Aidan Foster-Carter đặt vấn để: nếu người cha ( Kim Jong-un) đột ngột qua đời ngày hôm nay, thì cô con gái Kim Ju Ae sẽ không có cơ hội.
Lịch sử thời Trung cổ và những “trò chơi Vương quyền” cho thấy chế độ quân chủ chuyên chế phản ứng như thế nào trong những trường hợp như vậy. Một chế độ nhiếp chính suôn sẻ là không thể. Vì cô ấy còn quá trẻ, và có quá nhiều mối đe dọa. Các cuộc đấu tranh quyền lực sẽ xảy ra. Những người cải cách muốn có một nền kinh tế lành mạnh chống lại những người theo đường lối cứng rắn của quân đội. Và rất nhiều khả năng Kim Ju Ae sẽ là một người đứng đầu bù nhìn hoặc bị gạt sang một bên.
Ông Kim Jong-un hiện đang suy nghĩ rất nhiều về việc kế vị, ông cũng có thể cân nhắc đến việc rèn luyện sức khỏe. Đến những năm 2030, Kim Ju Ae có thể sẽ trưởng thành và thành thạo hơn, nhưng vẫn rất dễ bị tổn thương. Liệu bà dì Kim Yo Jong có bảo vệ cô gái, hay người em gái của ông Kim Jong-un cũng sẽ trở thành một đối thủ tranh giành ngôi vị nữ hoàng? Cả hai khả năng đều có thể xảy ra.
Những năm tới sẽ cho thấy người dân Bắc Triều Tiên phản ứng thế nào với “hạt giống đỏ” mới của họ. Một trường đảng mới xây dường như là một phần của chiến dịch để thúc đẩy lộ trình quyền lưc của Kim Ju Ae. Vào tháng 5/2024, những người ưu tú hàng đầu đã được chụp ảnh trở lại lớp học ở đó, họ được Kim Jong-un mỉm cười theo dõi. Tuy nhiên họ có vẻ không thích trải nghiệm này.
Việc tạo ra một sự sùng bái cá nhân cần có thời gian và sự khôn ngoan. Chỉ đến bây giờ, sau một thập kỷ nắm quyền, ông Kim Jong-un mới tự coi mình là một tín đồ trung thành của chủ nghĩa Kim Nhật Thành..
Vào tháng 6/2024, những người tham dự một cuộc họp toàn thể của đảng Lao động Triều Tiên đã đeo phù hiệu của ông Kim Jong-un, điều chưa từng thấy trước đây. Và “Liệu chúng ta có thể thấy phù hiệu Ju Ae một ngày nào đó không?”.
Ngay cả những chế độ cai trị bằng đàn áp cũng cần những điều tích cực. Người dân Bắc Triều Tiên được cho là tự hào về sức mạnh hạt nhân và tên lửa của đất nước họ, trong khi đó họ tỏ ra chán ngán với tình trạng thiếu lương thực. Ông Kim Jong Un đã tượng trưng cho sức mạnh quân sự. Vậy Kim Ju Ae có thể được miêu tả một cách hợp lý để đại diện cho điều gì?
Chuyên gia Aidan Foster-Carter cho rằng, cả Bắc Triều Tiên lẫn khả năng “kiên quyết bơi ngược dòng” của họ đều không nên bị đánh giá thấp. Người kế vị nổi tiếng là gót chân Achilles của những nhà độc tài. Không có quốc gia hiện đại nào khác có thể thực hiện được hai cuộc chuyển giao cha truyền con nối như vậy. Mặc dù được lên kế hoạch cẩn thận, lần thứ hai chuyển giao phải thừa nhận là vội vã, và cả hai lần đều mất nhiều thời gian để thích nghi.
Đối với Kim Ju Ae, một người trẻ và là phụ nữ, dù có tài năng đến đâu, thì mọi chuyện sẽ nhiều khả năng còn tệ hơn.
Tháng trước, Ri Il Gyu, một nhà ngoại giao Triều Tiên làm việc tại Havana, đã đầu tẩu sang Seoul. Đây được dư luận đánh giá là một động thái khôn ngoan. Trước đó vào tháng 2/2024, Cuba và Hàn Quốc chính thức thiết lập ngoại giao, động thái này đã động chạm đến lòng tự trọng của Triều Tiên.
Khi được hỏi về Kim Ju Ae, nhà ngoại giao Ri Il Gyu cho biết: "Nghĩ đến cảnh các con tôi phải cúi chào cô bé đó, tôi không thể chịu nổi".
Và nếu quan điểm này được lan truyền rộng rãi, sẽ rất khó để áp đặt quyền lực của Kim Ju Ae lên người dân Triều Tiên - những người dân đang thực sự mệt mỏi và ngày càng hoài nghi [về nhà cầm quyền]. Có câu “ngựa tốt không ăn lại cỏ cũ” các chuyên gia nhận định, rất có thể, Triều Tiên sẽ không bao giờ nhìn thấy thêm một nữ hoàng [họ Kim] nào nữa.
Theo Nikkei Asia
Bảo Thư
