G7 cho Ukraine vay 50 tỷ đô la từ tài sản đóng băng của Nga

G7 đã nhất trí sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga để huy động 50 tỷ đô la (39 tỷ bảng Anh) cho Ukraine nhằm giúp nước này chống lại lực lượng xâm lược của Nga.

Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden cho biết đây là một lời nhắc nhở nữa với Nga rằng "chúng tôi không lùi bước", nhưng tại Moscow, Tổng thống Vladimir Putin cho biết động thái này là "trộm cắp" và "sẽ không thoát khỏi sự trừng phạt".

Cũng tại hội nghị thượng đỉnh G7 ở Ý, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và ông Biden đã ký một thỏa thuận an ninh song phương có thời hạn 10 năm giữa Ukraine và Hoa Kỳ, được Kiev ca ngợi là "lịch sử".

Thỏa thuận này dự kiến ​​Hoa Kỳ sẽ viện trợ quân sự và đào tạo cho Ukraine - nhưng không cam kết Washington sẽ gửi quân để chiến đấu cho đồng minh của mình.

Theo Nhà Trắng, thỏa thuận an ninh có nghĩa là Washington và Kyiv sẽ hợp tác để xây dựng và duy trì năng lực phòng thủ và răn đe của Ukraine, củng cố cơ sở công nghiệp quốc phòng của nước này và hỗ trợ phục hồi kinh tế và an ninh năng lượng.

Thỏa thuận an ninh cũng có nghĩa là trong trường hợp Nga tấn công vũ trang vào Ukraine trong tương lai, sẽ có cuộc tham vấn "ở cấp cao nhất để xác định các biện pháp thích hợp và cần thiết nhằm hỗ trợ Ukraine và gây thiệt hại cho Nga", tuyên bố nói thêm.

Riêng nhóm G7, cùng với EU, đã đóng băng số tài sản trị giá khoảng 325 tỷ đô la sau cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine năm 2022. Số tài sản này đang tạo ra khoảng 3 tỷ đô la tiền lãi mỗi năm.

Theo kế hoạch của G7, số tiền 3 tỷ đô la đó sẽ được dùng để trả lãi suất hàng năm cho khoản vay 50 tỷ đô la dành cho Ukraine, được thực hiện trên thị trường quốc tế.

Số tiền này dự kiến ​​sẽ không đến tay người dân cho đến cuối năm nhưng được coi là giải pháp dài hạn để hỗ trợ nỗ lực chiến tranh và nền kinh tế của Ukraine.

Phát biểu tại cuộc họp báo chung tại địa điểm tổ chức hội nghị thượng đỉnh ở Puglia, miền Nam nước Ý, Tổng thống Biden cho biết khoản vay 50 tỷ đô la sẽ "sử dụng số tiền đó cho Ukraine và gửi thêm lời nhắc nhở tới [Tổng thống Nga Vladimir] Putin rằng chúng ta sẽ không lùi bước".

Nhà lãnh đạo Hoa Kỳ nhấn mạnh rằng ông Putin "không thể chờ đợi chúng ta, ông ấy không thể chia rẽ chúng ta và chúng ta sẽ sát cánh cùng Ukraine cho đến khi họ chiến thắng trong cuộc chiến này".

Tổng thống Zelensky cảm ơn người Mỹ và các đồng minh khác vì sự ủng hộ không ngừng nghỉ của họ.

Đề cập đến thỏa thuận an ninh mới, ông cho biết: "Đây thực sự là một ngày lịch sử và chúng tôi đã ký kết thỏa thuận mạnh mẽ nhất giữa Ukraine và Hoa Kỳ kể từ khi chúng tôi giành được độc lập [năm 1991]".

Nhóm các quốc gia giàu có G7, Canada, Pháp, Đức, Ý, Nhật Bản, Anh và Hoa Kỳ, là những nước ủng hộ quan trọng về mặt tài chính và quân sự cho Ukraine khi nước này đấu tranh để kiềm chế lực lượng chiếm đóng của Nga.

Các nhà lãnh đạo G7 khác cũng hoan nghênh thỏa thuận cho vay 50 tỷ đô la, với Thủ tướng Anh Rishi Sunak mô tả đây là "cuộc chơi thay đổi".

Khoản vay 50 tỷ đô la là một số tiền khá lớn khi so sánh với khoản viện trợ quân sự trị giá 61 tỷ đô la của Hoa Kỳ cuối cùng đã được thống nhất vào tháng 5 .

Một quan chức cấp cao của Nhà Trắng cho biết quỹ mà G7 nhất trí sẽ có "nhiều" mục đích sử dụng, có thể bao gồm "hỗ trợ quân sự, hỗ trợ ngân sách, hỗ trợ nhân đạo, hỗ trợ tái thiết".

Vị quan chức Hoa Kỳ nói thêm rằng sẽ có "tính linh hoạt trong cấu trúc này" vì một số quốc gia "thích gửi tiền của họ để hỗ trợ ngân sách và tái thiết" trong khi những quốc gia khác sẽ có quỹ "được dành riêng" cho hỗ trợ quân sự.

Các bộ trưởng quốc phòng NATO, đang họp tại Brussels, đã thông qua một kế hoạch theo đó liên minh này sẽ tiếp quản việc điều phối hỗ trợ an ninh và đào tạo cho Ukraine, phần lớn trong số đó do Hoa Kỳ lãnh đạo.

Ông Stoltenberg cho biết những thay đổi này không biến NATO thành một bên tham gia cuộc xung đột và cho thấy liên minh này ủng hộ quyền tự vệ của Ukraine.

Hiện tại, Ukraine cho biết họ vẫn rất cần thêm vũ khí - chủ yếu là hệ thống phòng không để ngăn chặn các cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái của Nga vào các thành phố và nhà máy điện của nước này, cũng như máy bay chiến đấu F-16 mà họ hy vọng sẽ sớm được cung cấp vào mùa hè này.

Tại hội nghị thượng đỉnh G7, ông Zelensky cho biết thỏa thuận an ninh mới bao gồm việc Hoa Kỳ chuyển giao các máy bay chiến đấu đó.

Thỏa thuận cho vay cũng mang tính biểu tượng rất lớn đối với Ukraine. Kẻ xâm lược hiện đang bị buộc phải trả tiền, không chỉ để sửa chữa sự tàn phá mà họ đã gây ra - mà còn để Ukraine tự bảo vệ mình.

Một trong những cố vấn thân cận nhất của ông Zelensky cho biết quyết định trừng phạt Nga theo cách này của phương Tây, theo một nghĩa nào đó, đánh dấu bước ngoặt trong cuộc chiến.

Tuy nhiên, khoản vay này khó có thể buộc Nga thay đổi quyết định trong cuộc chiến ở Ukraine.

Phần lớn tài sản bị đóng băng của Ngân hàng Trung ương Nga đang được lưu giữ tại Bỉ.

Phát biểu một ngày sau khi quyết định của G7 được công bố, Tổng thống Putin tuyên bố rằng động thái này "sẽ không thể thoát khỏi sự trừng phạt".

Mátxcơva cho biết họ coi những nỗ lực của phương Tây nhằm sử dụng tiền thu được từ các tài sản bị đóng băng của Nga là hành vi tội phạm.

Vào tháng 2, Bộ trưởng Tài chính Nga cho biết nước này có "nhiều cách để đáp trả" nếu các quốc gia phương Tây có động thái tịch thu tiền của Moscow.

Các quan chức châu Âu trước đây từng nói rằng các nhà đầu tư châu Âu hiện có khoảng 33 tỷ euro tiền bị mắc kẹt ở Nga.

Tùng Anh
Theo BBC, Reuters