Nhật Bản ban hành khuyến cáo đặc biệt về siêu động đất
Cơ quan Khí tượng Nhật Bản (JMA) hôm 14/8 đã ban hành khuyến cáo đặc biệt đầu tiên về khả năng xảy ra động đất ở rãnh Nankai, cho biết khả năng xảy ra động đất lớn ở khu vực này hiện cao hơn bình thường.
Nếu một trận động đất lớn xảy ra trong khu vực, thiệt hại dự kiến sẽ rất tàn khốc. Có thể chiều cao của sóng thần do động đất gây ra có thể vượt quá 30m ở các khu vực ở phía Thái Bình Dương gần tâm chấn. JMA kêu gọi người dân chuẩn bị cho các trận động đất có thể xảy ra trong ít nhất một tuần.
Rãnh Nankai trải dài khoảng 700km từ Vịnh Suruga ngoài khơi Tỉnh Shizuoka đến Biển Hyuganada ngoài khơi Tỉnh Miyazaki.
Mảng biển Philippine chìm xuống bên dưới một mảng ở phía đất liền với tốc độ chìm từ 3 đến 5 cm mỗi năm, dẫn đến sự tích tụ ứng suất dưới lòng đất. Ứng suất tích tụ gây ra động đất lớn khoảng một lần sau mỗi 100 đến 150 năm.
Trụ sở nghiên cứu động đất của chính phủ ước tính có 70 đến 80 phần trăm khả năng xảy ra một trận động đất có cường độ từ 8 đến 9 độ richter ở rãnh Nankai trong 30 năm tới.
Động đất xảy ra khi một mảng đè lên ở phía đất liền, với mép của nó bị mảng hút chìm kéo xuống từ từ, bật trở lại. Điều này đẩy nước biển lên cao, tạo ra sóng thần. Theo ước tính của chính phủ Nhật vào năm 2012, các đảo ở Tokyo, Tỉnh Shizuoka và Tỉnh Kochi có thể bị sóng thần cao hơn 30m tấn công.
Nếu động đất xảy ra gần khu vực ven biển, sóng thần có thể tràn vào bờ biển của Tỉnh Shizuoka chỉ trong vòng hai phút, Tỉnh Wakayama chỉ trong vòng ba phút và Tỉnh Kochi chỉ trong vòng năm phút. Khi mọi người cảm thấy rung chuyển, họ cần phải di tản đến vùng đất cao hơn càng nhanh càng tốt.
Trong trường hợp xấu nhất đối với trận động đất Nankai Trough, 231.000 người có thể thiệt mạng và thiệt hại kinh tế có thể lên tới 207,8 nghìn tỷ Yên. Trận động đất có thể đẩy toàn bộ đất nước vào khủng hoảng.
Chính phủ đã chỉ định 707 thành phố ở 29 tỉnh bao gồm Tokyo là khu vực thúc đẩy các biện pháp phòng ngừa thiên tai, kêu gọi họ phát triển các cơ sở ứng phó thiên tai và thúc đẩy các biện pháp chuẩn bị khác. Các thành phố này dự kiến sẽ bị rung chuyển với cường độ từ cấp 6 trở lên hoặc sóng thần cao hơn 3m nếu xảy ra động đất Nankai Trough. Khuyến cáo về siêu động đất đang được đưa ra bao gồm các thành phố này.
Cần cảnh giác hơn nữa
Hệ thống cảnh báo về động đất rãnh Nankai đã được đưa vào sử dụng vào tháng 5 năm 2019.
Ở Nhật Bản, các biện pháp ứng phó với động đất mạnh từ lâu đã dựa trên dự đoán về động đất Tokai dự kiến xảy ra ở Vịnh Suruga hoặc những nơi khác. Tuy nhiên, chính phủ đã thay đổi chính sách vì không dự đoán được trận động đất lớn ở Đông Nhật Bản.
Trận động đất Hoei năm 1707, ước tính có cường độ 8,6 độ richter, được cho là đã làm vỡ toàn bộ rãnh Nankai. Năm 1854, trận động đất Ansei Nankai có cường độ 8,4 độ richter xảy ra 32 giờ sau trận động đất Ansei Tokai có cường độ 8,4 độ richter. Hai năm sau trận động đất Showa Tonankai có cường độ 7,9 độ richter năm 1944, trận động đất Showa Nankai có cường độ 8 độ richter xảy ra.
Do các trận động đất xảy ra gần nhau nên Nhật Bản đã tạo ra một hệ thống để thúc giục người dân chuẩn bị ứng phó với động đất sau một trận động đất mạnh như trận động đất gần đây, vì khả năng xảy ra các trận động đất mạnh tiếp theo sau trận động đất đầu tiên sẽ cao hơn.
Theo tiêu chí của JMA, nếu một trận động đất có cường độ 6,8 độ richter trở lên hoặc một sự trượt chậm, sự dịch chuyển chậm của các mảng kiến tạo, được quan sát thấy gần một khu vực dọc theo rãnh Nankai, cơ quan này sẽ ban hành một khuyến cáo đặc biệt.
Sau đó, một ủy ban đánh giá động đất sẽ phân tích mối liên hệ tiềm ẩn giữa sự bất thường được quan sát thấy và một trận động đất lớn có thể xảy ra.
Trong trường hợp động đất có cường độ 7 độ richter trở lên, một khuyến cáo đặc biệt sẽ được ban hành với từ khóa “Chú ý động đất”, đối với động đất có cường độ 8 độ richter trở lên, từ khóa là “Cảnh báo Siêu động đất” (Megathrust).
Trong trường hợp mới nhất, một trận động đất mạnh 7,1 độ richter đã xảy ra ở Biển Hyuganada. Do đó, JMA đã ban hành Cảnh báo động đất “Megathrust”.
Cảnh báo động đất Megathrust có nghĩa là người dân ở các khu vực liên quan được khuyến cáo phải đảm bảo chuẩn bị ứng phó với động đất trong ít nhất một tuần và sẵn sàng sơ tán khi cần thiết.
Khi Cảnh báo động đất Megathrust được ban hành, những người cần thêm sự trợ giúp và có thể chậm sơ tán khi xảy ra sóng thần sẽ được yêu cầu sơ tán như một biện pháp phòng ngừa.
Theo JMA, xác suất xảy ra động đất có cường độ 8 độ Richter trở lên trong vòng một tuần sau khi xảy ra động đất có cường độ 7 độ Richter trở lên là một trên vài trăm.
Nobuo Fukuwa, giáo sư danh dự tại Đại học Nagoya, người quen thuộc với hệ thống tư vấn đặc biệt, cho biết: "Ngay cả khi có khuyến cáo, động đất cũng có thể không xảy ra. Tôi hy vọng mọi người sẽ tận dụng cơ hội này để thảo luận về việc chuẩn bị ứng phó động đất với các thành viên trong gia đình".
Theo Thestraitstimes
Bảo Thư
