Ông Trump nói Đài Loan phải trả tiền cho Mỹ để phòng thủ

Ông Trump nói Đài Loan phải trả tiền cho Mỹ để phòng thủ
Quân đội Đài Loan chụp tháng 10 năm 2021 (Ảnh: JENG BO YUAN/Shutterstock)

Ứng cử viên tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết Đài Loan nên trả tiền cho Hoa Kỳ để phòng thủ, vì quốc gia này đang không mang lại cho Hoa Kỳ bất cứ thứ gì. Phát biểu của ông Trump ngay lập tức khiến cổ phiếu của nhà sản xuất chip Đài Loan TSMC sụt giảm vào thứ Tư (ngày 17/7).

Ông Trump nói trong cuộc phỏng vấn với Bloomberg Businessweek: “Tôi biết rất rõ người dân, (tôi) rất tôn trọng họ. Họ đã chiếm khoảng 100% hoạt động kinh doanh chip của chúng tôi. Tôi nghĩ, Đài Loan nên trả tiền cho chúng tôi để phòng thủ”.

“Bạn biết đấy, chúng tôi chẳng khác gì một công ty bảo hiểm. Đài Loan không cho chúng tôi bất cứ thứ gì.”

Phát biểu này của ông Trump được đưa ra từ ngày 25/6 nhưng chỉ mới được công bố vào thứ Ba (ngày 16/7). Sau khi công cố, phát biểu của ông Trump đã tác động đến giá trị của cổ phiếu của Taiwan Semiconductor Manufacturing Co Ltd (TSMC).

TSMC là nhà sản xuất chip tiên tiến được sử dụng trong mọi lĩnh vực từ ứng dụng AI đến điện thoại thông minh và máy bay chiến đấu, và các nhà phân tích tin rằng bất kỳ xung đột nào ở Đài Loan cũng sẽ tàn phá nền kinh tế thế giới.

Hoa Kỳ là nước ủng hộ và cung cấp vũ khí quốc tế quan trọng nhất của Đài Loan, nhưng họ không có thỏa thuận quốc phòng chính thức nào. Tuy nhiên, Hoa Kỳ đang phải cung cấp cho Đài Loan các phương tiện để tự vệ.

Đài Loan là nơi mà Trung Quốc vẫn coi là lãnh thổ của mình. Chính phủ Đài Loan đã liên tục phản đối các hoạt động quân sự liên tục của Trung Quốc, đặt biệt là trong bốn năm qua khi Bắc Kinh tìm cách gây sức ép với hòn đảo này.

Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã từng khiến chính phủ Trung Quốc tức giận với những bình luận dường như ám chỉ rằng Hoa Kỳ sẽ bảo vệ Đài Loan nếu bị tấn công. Tuy nhiên 

Washington và Đài Bắc không có quan hệ ngoại giao hoặc quân sự chính thức nào kể từ năm 1979.

Không có phản ứng ngay lập tức từ chính phủ Đài Loan cũng như TSMC liên quan đến phát biểu của ông Trump. TSMC được biết hiện đang chuẩn bị công bố báo cáo thu nhập quý 2 vào thứ năm (ngày 17/7).

Cổ phiếu TSMC giảm

Cổ phiếu của Taiwan Semiconductor Manufacturing Co Ltd (TSMC), nhà sản xuất chip theo hợp đồng lớn nhất thế giới và là nhà cung cấp chính cho Apple và Nvidia, đã giảm hơn 2% vào sáng thứ Tư (ngày 17/7). Thị trường nói chung giảm khoảng 0,4%.

TSMC đang chi hàng tỷ đô la để xây dựng các nhà máy mới ở nước ngoài, bao gồm 65 tỷ đô la cho ba nhà máy ở tiểu bang Arizona của Hoa Kỳ, mặc dù công ty này cho biết phần lớn hoạt động sản xuất sẽ vẫn diễn ra ở Đài Loan.

Đài Loan cũng có khoản tồn đọng khoảng 19 tỷ đô la tiền giao vũ khí từ Hoa Kỳ, mà các quan chức và chính trị gia Hoa Kỳ đã nhiều lần cam kết sẽ đẩy nhanh tiến độ.

Kể từ năm 2022, Đài Loan đã phàn nàn về sự chậm trễ trong việc giao vũ khí của Hoa Kỳ như tên lửa phòng không Stinger, vì các nhà sản xuất đang tập trung vào việc cung cấp cho Ukraine để giúp nước này chống lại lực lượng Nga.

Vào tháng 4, Quốc hội Hoa Kỳ đã thông qua một gói viện trợ nước ngoài toàn diện bao gồm hỗ trợ vũ khí cho quốc đảo này. Động thái này diễn ra sau khi các nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Hạ viện đột ngột thay đổi hướng đi và cho phép bỏ phiếu về gói viện trợ quân sự trị giá 95 tỷ đô la cho Ukraine, Israel và Đài Loan cùng các đối tác của Hoa Kỳ ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Trung Quốc đã tổ chức hai ngày tập trận xung quanh hòn đảo này ngay sau khi Chủ tịch Lại Thanh Đức nhậm chức vào tháng 5, và nói rằng đây là "hình phạt" cho bài phát biểu nhậm chức của ông - bài phát biểu mà Bắc Kinh lên án là chứa đầy nội dung ly khai.

Nhưng Trung Quốc cũng đã duy trì việc sử dụng chiến thuật vùng xám chống lại Đài Loan, họ sử dụng các chiến thuật bất thường để làm kiệt sức kẻ thù bằng cách liên tục cảnh giác mà không cần phải chiến đấu công khai. Điều này bao gồm việc thả bóng bay qua hòn đảo và hầu như hàng ngày đều có các hoạt động của không quân Trung Quốc hướng đến bầu trời gần Đài Loan.

Trung Quốc chưa bao giờ từ bỏ việc sử dụng vũ lực để đưa Đài Loan vào tầm kiểm soát của mình. Tuy nhiên Tổng thống Lại Thanh Đức cũng liên tục phát biểu rằng chỉ có người dân Đài Loan mới có thể quyết định tương lai của họ.

Bảo Thư.