Philippines vạch trần "chiến dịch tuần tra chung" của quân đội Trung Quốc
Philippines hôm thứ Tư (7 tháng 8) cho biết ba tàu hải quân Trung Quốc đã bám đuôi các tàu tham gia cuộc tập trận chung giữa Philippines, Mỹ, Canada và Úc trên vùng biển tranh chấp ở Biển Đông.
Cuộc tập trận hải quân và không quân chung kéo dài hai ngày giữa bốn quốc gia lần này là lần đầu tiên diễn ra. Trước đó, Philippines và Nhật Bản cũng đã tổ chức cuộc tập trận chung đầu tiên ở Biển Đông gây tranh chấp vào tuần trước.
Quân đội bốn nước tham gia cuộc tập trận trên biển tuyên bố trong một thông cáo rằng họ bảo vệ quyền tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, đồng thời cho biết thêm rằng các lực lượng hải quân và không quân sẽ hợp tác trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của Manila.
Thông cáo nêu rõ: "Chúng tôi sát cánh cùng nhau đối mặt với những thách thức chung trên biển và nhấn mạnh quyết tâm chung của chúng tôi trong việc duy trì luật pháp quốc tế và trật tự dựa trên luật lệ."
Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) cho biết họ đã tổ chức một cuộc "tuần tra chung trên biển và trên không" gần bãi cạn Scarborough (được quốc tế gọi là bãi cạn Scarborough, Philippines gọi là bãi cạn Panatag hoặc bãi đá ngầm Panatag) ở Biển Đông vào ngày 7 tháng 8. Khu vực này là một điểm nóng tranh chấp chủ quyền.
Việc PLA tiến hành "tuần tra chung" ở Biển Đông được coi là một động thái đáp trả cuộc tập trận chung của Philippines và các đồng minh.
Quân đội Philippines sau đó đáp trả rằng ba tàu hải quân Trung Quốc đã "bám đuôi" các tàu tham gia cuộc tập trận trên biển của bốn quốc gia.
Philippines cũng cho biết, "Ngoài sự xâm nhập và hiện diện bất hợp pháp thông thường của các tàu dân quân biển Trung Quốc, chúng tôi không theo dõi được bất kỳ cuộc tập trận hay tuần tra chung nào được cho là của họ."
Tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin và Ngoại trưởng Antony Blinken đã gặp gỡ Ngoại trưởng và Bộ trưởng Quốc phòng Philippines tại Manila, hai bên tuyên bố Mỹ sẽ cung cấp 500 triệu USD cho Philippines để giúp Manila chống lại mối đe dọa từ Trung Quốc ở Biển Đông.
Gói viện trợ này sẽ tăng cường khả năng phòng thủ của Philippines trên Biển Đông. Trước đó, xung đột và căng thẳng giữa Philippines và Trung Quốc gần bãi Cỏ Mây (Second Thomas Shoal, Trung Quốc gọi là Ren'ai Jiao) đã leo thang gần đây.
Vào tháng 6 năm nay, hai bên đã có cuộc đối đầu nghiêm trọng nhất. Quân đội Philippines cho biết nhiều tàu hải cảnh Trung Quốc đã bao vây, quấy rối và thậm chí đâm va vào các tàu Philippines đang làm nhiệm vụ tiếp tế. Nhân viên hải cảnh Trung Quốc còn dùng dao rựa đâm thủng tàu hơi nước của Philippines. Trong vụ đụng độ, một thủy thủ Philippines bị thương nặng, mất một ngón tay.
Vào tháng 7, Trung Quốc và Philippines đã đạt được "thỏa thuận tạm thời" về việc tiếp tế cho quân đội Philippines đóng quân trên tàu BRP Sierra Madre mắc cạn ở bãi Cỏ Mây.
Bộ Ngoại giao Philippines cho biết nhiệm vụ tiếp tế ngày 27/7 đã hoàn thành suôn sẻ, không xảy ra sự cố, tàu hải cảnh Trung Quốc giữ "khoảng cách hợp lý" với tàu tiếp tế.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền với hầu hết Biển Đông dựa trên bản đồ lịch sử của mình, điểm cực xa của "đường chín đoạn" cách bờ biển Trung Quốc đại lục hơn 1.500 km, xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei và Indonesia.
Năm 2016, Tòa Trọng tài Thường trực ở The Hague phán quyết rằng tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc dựa trên đường chín đoạn trong lịch sử là không có cơ sở pháp lý. Bắc Kinh từ chối tham gia vụ kiện do Philippines đệ trình và phớt lờ phán quyết.
Trung Quốc đã chiếm đóng bãi cạn Scarborough và vùng biển xung quanh vào năm 2012 và liên tục xua đuổi ngư dân Philippines đánh bắt cá ở đó. Bãi cạn này cách đảo Luzon, đảo chính của Philippines, khoảng 240 km và cách đảo Hải Nam của Trung Quốc gần nhất gần 900 km.
Vào tháng 5 năm nay, Philippines đã công khai yêu cầu Trung Quốc mở cửa bãi cạn Scarborough để giám sát quốc tế. Philippines cáo buộc Bắc Kinh phá hủy môi trường biển của đảo san hô và có thể kiện ra tòa.
Trung Quốc từ lâu đã sử dụng tàu hải cảnh để thúc đẩy tuyên bố chủ quyền trên Biển Đông. Mặc dù quân đội Trung Quốc đã triển khai gần bãi cạn Scarborough trong quá khứ, nhưng một nhà phân tích nói với AFP rằng cuộc tuần tra trên không và trên biển lần này cho thấy Trung Quốc "đang trở nên hung hăng và quyết đoán hơn".
Theo Aboluowang
Minh Nguyệt
